Πολιτιστικός Σύλλογος ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ

Το έθιμο του Αγ. Θεόδωρου (κατά την παραμονή)

 

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι νεαροί ξαναθυμήθηκαν το έθιμο που γινόταν την πρώτη Παρασκευή των Χαιρετισμών και παραμονή των Αγίων Θεοδώρων.

Αποβραδίς λοιπόν τα παληκάρια κλέβανε τα κάρρα από τα σπίτια που είχαν ελεύθερα κορίτσια για παντρειά, εκτός από κάρρα πολλές φορές παίρναν και άλλα γεωργικά αντικείμενα όπως σβάρνες, τουρμούκια, τσίτια, αλέτρια, πορτάρες κ.ά. Ολόκληρο το βράδυ το χωριό βούιζε από τις φωνές των παιδιών.

Μερικοί νοικοκυραίοι δεν κοιμόντουσαν το βράδυ αλλά ξαγρυπνούσαν μην τυχόν και ακούσουν κάποιο θόρυβο, να πεταχτούν έξω και να αποτρέψουν την κλεψιά. Έτσι λοιπόν οι νεαροί, τους αφήναν για τα ξημερώματα όπου είχαν πλέον αποκοιμηθεί από την αϋπνία και έτσι η αυλή ήταν ελεύθερη. Άλλα άτομα πάλι κρυβόντουσαν στις αποθήκες ή σε άλλα μέρη της αυλής και όταν πήγαιναν τα παληκάρια για να κλέψουν βγαίναν φωνάζοντας και πετώντας πέτρες, ξύλα, ζέβολες κ.ά. αντικείμενα που μπορούσαν πολλές φορές να αποβούν μοιραία. Υπάρχει και μια άλλη μερίδα νοικοκυραίων που δρούσαν πολύ έξυπνα χωρίς να τους πειράξουν. Αυτοί λοιπόν άλειφαν με κόπρανα ή κατράμι μερικά μέρη από το κάρρο (αρίς, παρμάκια, ντοσιμένες, καρλαγκούτσια) και πήγαιναν ήσυχοι και ανέμελοι για ύπνο. Όταν τα παιδιά πηγαίναν να πάρουν το κάρο αντιμετώπιζαν μια «μυρωδάτη» έκπληξη ή μια αποκρουστική μαύρη πίσσα που κολλούσε και μαύριζε τα χέρια και ρούχα τους. Έτσι άφηναν το κάρρο και φεύγαν άπρακτοι.

Το πρωί της γιορτής των Αγίων Θεοδώρων η πλατεία του χωριού και η αγελαριά που ήταν τόπος συγκέντρωσης ήταν γεμάτες από κλεμμένα λάφυρα και γύρω – γύρω άνδρες και παληκάρια να κάνουν χάζι.

Οι πατεράδες των αγοριών καμάρωναν που οι γιοι τους πήραν μέρος και τα κατάφεραν να κάνουν καλή δουλειά, ενώ μερικοί πατεράδες των κοριτσιών καμαρώναν που άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον τα παληκαράκια του χωριού.

Πολλά πειράγματα γίνονταν μεταξύ θυτών και θυμάτων, τις πιο πολλές φορές με εύθυμη διάθεση και σχεδόν πάντοτε καλόκαρδα.

Υπήρχε όμως και μερίδα ευτυχώς λίγων που το θεωρούσαν μεγάλη προσβολή να τους κλέψουν το αμάξι και πηγαίναν χαράματα να το πάρουν για να μην τους δουν οι χωριανοί.

Το έθιμο αμυδρά τηρείται και σήμερα. Την θέση όμως των παλιών γεωργικών εργαλείων πήραν άλλα μικροαντικείμενα, γλάστρες, καροτσάκια, αυλόπορτες κ.ά. Η συμμετοχή του κόσμου δεν είναι επαρκής. Θα ήταν πολύ ωραίο να καθιερωθεί ξανά αν όχι σε όλο του το μεγαλείο το έθιμο βοηθούντων και αυτών που έχουν κορίτσια να αφήνουν διάφορα μικροαντικείμενα έξω στις αυλές.

Είναι σφάλμα να το βλέπουν οι γονείς των κοριτσιών σαν προσβολή το έθιμο αυτό γιατί στο κάτω – κάτω είναι απλά ένα έθιμο, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.

Φυλάξτε λοιπόν ένα κάρρο για του χρόνου. Ίσως κατά λάθος βρείτε και γαμπρό!

 

Η προελευση αυτου του εθιμου ειναι απο την Ανατολικη Θρακη.Επισης το εθιμο αυτο γινοταν και σε αλλα χωρια του Εβρου που οι κατοικοι τους καταγονται απο περιοχες της Ανατολικης Θρακης.

ΠΑΝΤΙΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ